LKS Iwonka Iwonicz - strona nieoficjalna

Historia

IWONICZ - wieś w powiecie krośnieńskim, na podkarpaciu, malowniczo położona w pięknej kotlinie Potoku Iwonickiego.

Źródłahistoryczne podają, że już w XIV wieku istniała osada o nazwieIwanczepole przekształcona później na Iwaniec i Iwonicz. Wiek później,Iwonicz był już osada na tyle zasobna, ze możliwe było wybudowanieokazałego na ówczesne czasy kościoła, który biskup Mikołaj Blłażejowskikonsekrował w 1464 r.

W okresie reformacji, ówcześni właściciele Iwonicza, rodzinaSienieńskich, która była związana z protestantami, wybudowali zbórariański, na którym umieszczono piękny zegar słoneczny.

Iwoniczbogacił sie szybko dzięki korzystnemu położeniu na trasie szlakówhandlowych na Węgry i Bałkany oraz nad Morze Czarne, do bogatychkolonii genueńskich.
Nie ominęły Iwonicza również kataklizmy.

W 1624 roku zagon tatarski Kantymira Murzy spalił wieś z dworem i plebania. Spłonęły dokumenty kościelne a kościół obrabowano.

Wczasie "potopu szwedzkiego" w 1655 roku dwukrotnie stacjonowały wIwoniczu wojska szwedzkie, a w 1657 roku wojska Rakoczego i Kozakównajechały wieś niszcząc ją i ponownie rabując kościół. W roku 1696 nadIwoniczem przeszła gwałtowna ulewa, powodując powódź. Woda w kościelesięgała po "trzecie drzewo", czyli ponad głowę człowieka średniegowzrostu.

Wokolicach Iwonicza w latach 1769-1772 toczyły się walki konfederatówbarskich z wojskami carowej Katarzyny. Po pierwszym rozbiorze Polski w1772 roku Iwonicz znalazł się pod zaborem austriackim.

Do1799 roku właścicielem Iwonicza był Ostaszewski, który sprzedał dobraiwonickie Teofilowi Załuskiemu. W rekach rodziny Załuskich Iwoniczpozostał do wybuchu II wojny światowej. Wojska niemieckie zajęłyIwonicz 9 września 1939 roku. W czasie okupacji hitlerowskiej wIwoniczu znalazło schronienie wielu wysiedleńców ze Ślaska, Pomorza iWielkopolski, znanych naukowców, działaczy politycznych i lekarzy.

Wcześnierozpoczyna sie w Iwoniczu tajne nauczanie, którego organizatorami byliMichalina Skwirzyńska, ksiądz Erazm Skórnicki i ksiądz WalentyTomkiewicz.
W czasie działań wojennych ludność Iwonicza poniosładotkliwe straty. Wielu mieszkańców zginęło w wiezieniach, obozachkoncentracyjnych i na polu walki. W Lasku Grabinskim hitlerowcydokonali w dniu 24 lipca 1944 roku egzekucji 72 więźniów z wiezienia wJaśle. Byli to mieszkańcy Lubatowej i Iwonicza.

W okresie powojennym rozwój Iwonicza przebiegał podobnie jak w wielu innych tego typu miejscowości na podkarpaciu.
Dziękiwydatnej pomocy Iwoniczan w 1960 roku oddano do użytku budynek SzkołyPodstawowej, rozbudowany na przełomie lat 1980/90. Odnowiony zostałzabytkowy kościół, dokonano zmiany pokrycia dachu i wybudowano nowadzwonnice- dzięki ofiarności rodaków zamieszkałych w USA.